Dzień Muzyki Filmowej 2025. Pokaz specjalny z komentarzem na żywo Krzysztofa Olkusza, przewodnika Szlaków Łodzi Miasta Filmu UNESCO.
***
Błyskotliwy debiut fabularny Juliusza Machulskiego (ur. w 1955), zrealizowany według własnego scenariusza, który powstał jeszcze podczas studiów autora na Wydziale Reżyserii w Łódzkiej Szkole Filmowej. Już od momentu swej premiery "Vabank" cieszył się ogromną popularnością. Natychmiast doceniła go też krytyka. "Poza zbędną sceną zabójstwa na stadionie (zbędną, bo z innego, krwawego kryminału) - ogląda się "Vabank" tak, jak filmy amerykańskie obrosłe tradycjami, specjalistami i dolarami - to znaczy bez chwili nudy, lekko, z napięciem i uśmiechem odprężenia jednocześnie, łykając bezwiednie dydaktykę. Czasy są ciężkie, "Vabank" dostarczy każdemu wytchnienia na wysokim poziomie rozrywki, która jest już sztuką. To bardzo dużo" - pisał jeden z recenzentów. Inne komentarze utrzymane były w podobnym tonie. Trudno się zresztą dziwić. W "Vabanku" wszystko jest w przednim gatunku. Scenariusz (kilka dialogów i powiedzeń z filmu zrobiło później karierę w potocznej polszczyźnie), reżyseria, świetne aktorstwo (Witold Pyrkosz, Leonard Pietraszak, a zwłaszcza ojciec reżysera Jan Machulski tworzą zapadające w pamięć, wyraziste postaci), charakterystyczna, błyskawicznie wpadająca w ucho muzyka. Czego chcieć więcej? Konstruując intrygę, Machulski celowo nie silił się na oryginalność. Wytropione przez koneserów X Muzy nawiązania do "Żądła", "Rozmowy", "Rififi" i innych klasyków światowego kina to zabieg celowy i dokładnie przemyślany. W ten sposób "Vabank" do swoich licznych walorów dołącza jeszcze jeden: inteligentną grę z konwencją, w której jest zrealizowany - kryminalnej komedii retro. (źródło: filmpolski.pl)
***
Henryk Kuźniak - kompozytor muzyki do filmu "Vabank", "Vabank II, czyli riposta", "Seksmisja", "Ga, ga. Chwała bohaterom", "Wieczne pretensje", muzykolog, pedagog. Ukończył muzykologię na Uniwersytecie Warszawskim (1959). W 1968 otrzymał stypendium Rządu Francuskiego na odbycie stażu w studio muzyki eksperymentalnej u Pierra Schaeffera w ORTF. W Paryżu zrealizował film eksperymentalny "Wariacje obrazu i dźwięku" ("La vie, la mort, l'espoire"), służący do przeprowadzenia testu na percepcję audiowizualną. Komponuje przede wszystkim muzykę telewizyjną i filmową.
***
Krzysztof Olkusz - przewodnik miejski po Łodzi, absolwent Instytutu Antropologii Kulturowej i Etnologii UŁ. Założyciel satyrycznej grupy radiowej Efemeryczne Hybrydy. Współautor książek "Przewodnik po filmowej Łodzi" oraz "I Ty zostaniesz lodzermenschem. Mały przewodnik po Łodzi". Miłośnik rzek wszelakich, zwłaszcza łódzkich i niereformowalny fan George'a Harrisona, braci Marx oraz filmu "Vabank".
reż. Juliusz Machulski
czas: 108’
produkcja: Polska, 1981
obsada: Jan Machulski, Witold Pyrkosz, Leonard Pietraszak, Jacek Chmielnik, Krzysztof Kiersznowski
gatunek: komedia, kryminalny
