Bohaterem i przewodnikiem trzeciej edycji Festiwalu Kina Krajów Portugalskojęzycznych MARÉ będzie literatura. Wybraliśmy dla Was najciekawsze adaptacje utworów literackich z ostatnich lat, a także dokument o sile literatury!

W tegorocznym programie znalazło się pięć filmów. Łódzką odsłonę festiwalu otworzy feministyczny dokument "Co mogą słowa?"  Dwie reżyserki, Luísa Sequeira i Luísa Marinho, udokumentowały w nim historię trzech Marii, które w czasie portugalskiej dyktatury Nowego Państwa wydały kontrowersyjną dla władz książkę "Nowe listy portugalskie" (1972). Autorki stanęły przed sądem za przestępstwo przeciwko moralności, co natychmiast uruchomiło falę protestów na całym świecie. Pokaz zostanie zwieńczony rozmową z dr Barbarą Galant z Uniwersytetu Łódzkiego. Jest to jedna z form upamiętnienia obchodzonej w tym roku 50. rocznicy Rewolucji Goździków. 

Drugą z nich jest fabularyzowana biografia kapitana Salgueiro Mai, jednej z kluczowych postaci rewolucji, zrealizowana na podstawie książki António de Sousy Duarte, „Salgueiro Maia – Człowiek wolności”. Reżyser Sérgio Graciano doskonale pokazuje rolę, jaką Maia odegrał podczas rewolucji goździków i pozwala nam lepiej zrozumieć, co doprowadziło go do przywództwa. Film oddaje hołd człowiekowi, studentowi, ojcu, przyjacielowi i wyjątkowemu wojskowemu, ale pokazuje też drugą stronę medalu – brak docenienia przez własny kraj.

W programie festiwalu znalazły się także filmy brazylijskie. "Księga Przyjemności" na motywach niewydanej jeszcze w Polsce powieści Clarice Lispector, "Nauka albo Księga Przyjemności", to pełnometrażowy debiut Marceli Lordy. To historia dojrzewania do miłości przeżywającej kryzys egzystencjalny Lóri (Simone Spoladore) oraz nauczyciela filozofii, Ulissesa (Javier Drolas). Nie używając zbyt wielu słów, świetnie oddaje oniryczny i instropektywny charakter prozy Lispector.

W drugim brazylijskim filmie, “Pocałunek na asfalcie” (reż. Murílo Benício), stworzonym na podstawie sztuki teatralnej Nelsona Rodriguesa o tym samym tytule, jeden krótki pocałunek powoduje lawinę nieprzewidzianych zdarzeń. Mimo że główną rolę odgrywa w nim mężczyzna, w rolach drugoplanowych możemy oglądać całą plejadę znakomitych brazylijskich aktorek, zaczynając od wielokrotnie nagradzanej Débory Falabelli po gwiazdę brazylijskiego kina, Fernandę Montenegro.

Ważny aspekt tegorocznego festiwalu stanowi także pokaz – zrekonstruowanego cyfrowo – filmu Sambizanga z 1972 roku, będącego adaptacją opowiadania angolskiego pisarza José Luandino Vieiry „Prawdziwe życie Domingosa Xaviera”.  Jest to nie tylko pierwszy angolski film na festiwalu MARE, ale także pierwszy pełnometrażowy film fabularny Afryki portugalskojęzycznej oraz jeden z pierwszych afrykańskich filmów pełnometrażowych stworzonych przez kobietę. Reżyserka Sarah Maldoror, mimo że była z pochodzenia Francuzką, doskonale znała angolskie realia – jej mąż był jednym z założycieli Ludowego Ruchu Wyzwolenia Angoli (MPLA), na którego działalności Maldoror się skupia. Głównej roli nie odgrywają tu jednak bojownicy, ale wędrująca w poszukiwaniu swojego męża Maria (w tej roli znakomita Kabowerdyjka, Elisa Andrade).

Wydarzenie jest organizowane przez Ambasadę Angoli w Warszawie, Ambasadę Brazylii w Warszawie, Ambasadę Portugalii w Warszawie, Instytut Camõesa i Instytut Guimarãesa Rosy oraz współfinansowane przez Konsulat Honorowy Brazylii we Wrocławiu.

Zapraszamy do poznania portugalskojęzycznej literatury poprzez kino!