Andrzej Barański w Łódzkiej Alei Gwiazd

Andrzej Barański w Łódzkiej Alei Gwiazd

27 maja o godzinie 16.00 w Łódzkiej Alei Gwiazd przy ul. Piotrkowskiej 64 zostanie odsłonięta gwiazda Andrzeja Barańskiego, jednego z najwszechstronniejszych polskich reżyserów – twórcy filmów fabularnych, dokumentalnych, oświatowych i animowanych, a także spektakli telewizyjnych. Jest scenarzystą, autorem dialogów, opracowań i projektów plastycznych. Do jego najważniejszych i najczęściej nagradzanych – w Polsce i za granicą – filmów należą: „W domu”, „Niech cię odleci mara”, „Kobieta z prowincji”, „Nad rzeką, której nie ma”, „Parę osób, mały czas”. Uznanie zyskał jako autor filmowych portretów polskiej prowincji – opowieści lirycznych i nostalgicznych. – Prowincja jest moim fortepianem – powiedział w jednym z wywiadów. W tym roku mija 50 lat od fabularnego debiutu Andrzeja Barańskiego.

Andrzej Barański urodził się 2 kwietnia 1941 roku w Pińczowie. Tam skończył szkołę podstawową, a już jako absolwent Technikum Budowlanego w Kielcach rozpoczął studia na Politechnice Śląskiej w Gliwicach. Tam pisał sztuki dla Studenckiego Teatru Poezji „Step”, którego opiekunem był Tadeusz Różewicz. Zespół został wyróżniony w 1964 roku Nagrodą Ministra Kultury i Sztuki. Później Andrzej Barański wybrał reżyserię w Szkole Filmowej w Łodzi, którą ukończył w 1973 roku. Przez kilka lat pracował dla łódzkiej Wytwórni Filmów Oświatowych. Fabularnym debiutem był wyprodukowany 50 lat temu telewizyjny film „W domu” (premiera 14 maja 1976 roku). To ciepła, skłaniająca do refleksji opowieść, z wątkami autobiograficznymi, o starszym małżeństwie z prowincjonalnego miasteczka, które bezgranicznie poświęca się jedynakowi studiującemu w wielkim mieście. Takimi nastrojowymi obrazami wyciszonego życia prowincji reżyser zdobył serca widzów i zapisał się w polskiej kinematografii.

– To Pińczów ukształtował moją sylwetkę reżysera i pozwolił zbudować świat, do którego odnoszę się we wszystkich moich filmach – napisał Andrzej Barański do burmistrza Pińczowa, miasta, którego jest honorowym obywatelem od 2008 roku.

„W domu” nagrodzono za debiut reżyserski w kategorii filmu telewizyjnego na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych. Reżyser zdobył Złoty Ekran od czasopisma „Ekran” za scenariusz i reżyserię oraz Złotego Koziołka za najlepszy film telewizyjny na Międzynarodowym Forum Filmowym w Lublinie.

– Po tym filmie wiedziałem, że już zrobiłem wszystko, a to co później zrobiłem to są tylko filmy po tym wszystko – mówił reżyser w wywiadzie dla pleograf.pl.

Andrzej Barański wyreżyserował prawie 70 filmów fabularnych, dokumentalnych, oświatowych, animowanych i spektakli teatru telewizji. Był nagradzany w kraju i za granicą. Jego „Wypracowanie” z 1979 roku, łamiące konwencję filmu oświatowego, pełne dowcipu, zaskakujące formą i scenariuszem, zdobyło Nagrodę FIPRESCI i Wyróżnienie Jury na prestiżowym Międzynarodowym Festiwalu Filmów Krótkometrażowych w Oberhausen. „Kobieta z prowincji” w 1985 roku na FPFF w Gdańsku zdobyła Nagrodę Specjalną Jury i Nagrodę Dziennikarzy, Syrenkę Warszawską (nagroda Klubu Krytyki Filmowej SDP) w kategorii filmu fabularnego, a w 1986 roku Nagrodę Forum Młodego Kina na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Berlinie. „Nad rzeką, której nie ma” (1991) i „Parę osób, mały czas” (2005) są przykładami triumfów Andrzeja Barańskiego jako scenarzysty – Nagroda Jury na festiwalu w Gdyni w 1991 roku i Orzeł (Polska Nagroda Filmowa) w 2008 roku.

Andrzej Barański jest laureatem wielu nagród za całokształt twórczości. Zostały mu one przyznane m.in.: na IV Przeglądzie Polskich Filmów Fabularnych o Tematyce Wiejskiej i Małomiasteczkowej „Prowincjonalia” w Słupcy koło Konina (1997), przez kino Charlie w Łodzi – nagroda „Złoty Glan” (2006), na Festiwalu Filmowym Vitae Valor w Tarnowie (2007), na 45. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni – Platynowe Lwy (2020). Jego twórczość doceniły także władze państwowe i samorządowe. Minister kultury i dziedzictwa narodowego w 2011 roku nadał mu Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, a w minionym roku reżyser otrzymał Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. Andrzej Barański jest też laureatem m.in. Odznaki za Zasługi dla Miasta Łodzi, przyznanej przez Radę Miejską w Łodzi za dokonania filmowe (1998).

Harmonogram wydarzenia:

16.00 - Łódzka Aleja Gwiazd, ul. Piotrkowska 64 - odsłonięcie gwiazdy
16.30 - filmowy spacer z przewodnikiem na trasie: Aleja Gwiazd - EC1
17.30 - spotkanie z Andrzejem Barańskim w kinie NCKF (sala Odeon), ul. Targowa 1/3 (wejście od ulicy W.J. Hasa)
18.00 - projekcja filmu „Kawalerskie życie na obczyźnie” (1992 r.) w kinie NCKF (sala Odeon) 

Zadanie jest współfinansowanie ze środków Miasta Łodzi w ramach projektu Łódź Miasto Filmu UNESCO.