Festiwalu Filmów Afrykańskich AFRYKAMERA

19. edycja Festiwalu Filmów Afrykańskich AFRYKAMERA: African Gaze - Queer

W dniach 29 listopada – 4 grudnia 2024 roku w Łodzi, Warszawie i innych miastach odbędzie się 19. edycja Festiwalu Filmów Afrykańskich AFRYKAMERA. Tegoroczne wydarzenie, zatytułowane "African Gaze: Queer" prezentuje złożone i wielowarstwowe tożsamości czarnej oraz afrykańskiej społeczności queer, queerową miłość i różne formy stawiania oporu. 

Określenie „kino afrykańskie”, podobnie jak „sztuka afrykańska”, nie odnosi się do konkretnego stylu, lecz jedynie do geografii. Kontynent afrykański to 54 kraje, ponad 3 tysiące grup etnicznych i języków, co przekłada się na niezwykle różnorodne kino i bogatą kulturę. Historia kina afrykańskiego sięga lat 60. XX wieku i dekolonizacji kontynentu. Dziś afrykańskie filmy są stałym elementem festiwali filmowych na całym świecie, a ich twórcy zdobywają uznanie za wkład w rozwój sztuki filmowej. 

W programie 19. edycji AFRYKAMERY zaprezentowanych zostanie w Łodzi 9 filmów, w tym pełnometrażowe fabuły oraz dokumenty stworzone przez osoby artystyczne ze społeczności LGBTQIA+. Wszystkie projekcje odbędą się w kinie Narodowego Centrum Kultury Filmowej.

29 listopada Festiwal otworzą pokazy dwóch wyjątkowych filmów: „Dakan”, wyświetlany premierowo na festiwalu w Cannes w 1997 roku i będący opisywanym jako pierwszy film o homoseksualności z Afryki Zachodniej; oraz  „Salao de Baile – This is Ballroom”, który wprowadzi uczestników w świat kultury ballroomu. Ballroom to przestrzeń i forma sztuki radykalnie wyrażającej siebie, performance manifestujący protest, używający kostiumu jako zbroi i tańca do opowiedzenia historii. Kultura ballroomu wyłoniła się w połowie XX wieku w Nowym Jorku w odpowiedzi na marginalizację czarnej i latynoskiej społeczności trans, dając możliwość zmiany tożsamości i przełamania sztywnych struktur społecznych.

W kolejnych dniach odbędą się pokazy zarówno nowych filmów z afrykańskiego kontynentu, jak i klasyków. Zobaczymy m.in.: nagrodzoną na tegorocznym festiwalu w Cannes „Jak zostałam perliczką”, zdobywcę Złotego Niedźwiedzia na Berlinale, czyli „Dahomej”, a także „Arbuziarkę” z 1996 roku i „Karmen Gei” z 2001 roku. Tegoroczny program jest owocem współpracy dyrektor artystycznej Festiwalu Ramat S. Musa z międzynarodową grupą twórców, kuratorów oraz działaczy – z Sudanu, Kenii, Tunezji, Nigerii, Wielkiej Brytanii, Niemiec i Polski. 

Festiwal Filmowy AFRYKAMERA został zapoczątkowany w 2006 roku przez Fundację FilmGramm we współpracy z Ambasadą Republiki Południowej Afryki. Od tego czasu zyskał pozycję pierwszego i największego afrykańskiego festiwalu filmowego w Europie Środkowo-Wschodniej, prezentując szeroką gamę afrykańskich filmów oraz promując afrykańską kulturę, sztukę i muzykę. Tegoroczna queerowa tematyka Festiwalu wpisuje się w globalną dyskusję o tożsamości i społecznych przemianach. Celem Festiwalu jest ukazanie dekolonialnej i afrofuturystycznej perspektywy, zakłócającej obecnie panujące status quo.